Futbol amerykański jest niezwykle ciekawą dyscypliną sportową, która zdobywa sobie coraz większą popularność poza Stanami Zjednoczonymi. Także w Polsce rozgrywki ligowe przyciągają tysiące kibiców, a zawodnicy stają się lokalnymi bohaterami swoich drużyn. Aby jednak móc w pełni cieszyć się pięknym sportem, trzeba poznać kilka podstawowych zasad i reguł obowiązujących w czasie gry. Dzięki temu spotkanie przestanie sprawiać wrażenia niezrozumiałej bitwy pomiędzy dwiema bandami siłaczy. Zapraszamy do poznania futbolu amerykańskiego od środka!
W meczu futbolowym udział biorą dwa zespoły. Jednocześnie na boisku znajdować się może po 11 graczy z każdego z nich. Wszystkie drużyny dysponują dwiema formacjami — defensywną i ofensywną. Podczas spotkania zespoły na zmianę bronią się lub atakują. Cały tzw. „rooster” tworzy około 50 zawodników, którzy zmieniają się na murawie w zależności od zagrywki, wyniku lub sytuacji meczowe. Spotkanie jest podzielone na cztery kwarty, które trwają po 15 minut. Po każdej z nich zespoły zamieniają się stronami boiska.
Oprócz dwóch wspomnianych formacji wyróżnia się także „special team”. Jest to grupa zawodników, w której znajdują się tacy zawodnicy jak „kicker” oraz „punter”. Obaj ci gracze specjalizują się w kopaniu piłki. Zagrywka ta jest stosowana na początku meczu, po upłynięciu połowy czasu gry oraz po zdobyciu punktów. Do tych zawodników należy doliczyć też obrońców, którzy mają za zadanie chronić kopaczy. Ta sama formacja przejmuje także piłkę wykopaną przez „special team” przeciwnika i stara się przebiec z nią jak największy dystans. W takim wypadku gracze chronią za wszelką cenę kolegę, który przechwycił piłkę.
W czasie meczu piłkę można kopać, rzucać, trzymać w rękach lub podawać między sobą. Zespół atakujący ma 4 próby na to, aby przenieść piłkę na dystans 10 jardów w stronę linii końcowej boiska. W przypadku niepowodzenia drużyny zamieniają się rolami i na murawę wchodzą inne formacje. Każde zagranie rozpoczyna ustawienie się zawodników na swoich pozycjach. Następnie formacja atakująca zaczyna akcję przez podniesienie piłki z ziemi i przekazanie jej do rozgrywającego („quaterback”). Zawodnik ten jest koordynatorem całego składu ofensywnego i informuje kolegów o planowanym zagraniu jeszcze przed zaczęciem gry. Rozgrywający może podać piłkę do zawodnika biegającego lub spróbować pokonać jak największy dystans samemu (akcja biegowa), lub wykonać podanie do przodu do jednego ze skrzydłowych. Akcja kończy się w momencie, kiedy posiadacz piłki wypadnie poza boisko albo zostanie obalony. Upadek piłki na ziemię także oznacza zakończenie zagrania.
Mecze wygrywane są przez drużynę posiadającą najwięcej punktów wraz z końcem czwartej kwarty. Wbiegnięcie z piłką w pole punktowe przeciwnika to najbardziej upragnione zagranie, które nazywa się przyłożenie („touchdown”). Oznacza ono dla formacji ofensywnej aż 6 punktów. Następnie atakujący mogą wykonać tzw. podwyższenie, czyli próba kopnięcia piłki pomiędzy słupy tworzące bramkę. Celne trafienie to kolejne 3 punkty na koncie drużyny. Istnieje także kolejny sposób na podwyższenie wyniku, tym razem skierowany do formacji defensywnej. Mianowicie, obalenie gracza z piłką w jego własnym polu punktowym nagradza drużyną broniącą się 2 punktami. Moment ten nazywany jest „safety”.
Mimo iż futbol amerykański jest sportem dość brutalnym i bardzo kontaktowym, istnieją w nim reguły, których nie można łamać. Zakazane jest uderzanie przeciwników w plecy, chwytanie za ubrania lub za kaski oraz obalanie skrzydłowego w momencie, kiedy czeka on jeszcze na piłkę. Sędziowie sygnalizują faul przez wyrzucenie żółtych flag na powierzchnię boiska. Zwykle kara polega na utracie cennych jardów, a nawet wykluczeniu zawodnika z dalszej gry.
Podsumowując, futbol amerykański nie jest tak skomplikowaną dyscypliną, jak może się wydawać na pierwszy rzut oka. Dzięki naszemu krótkiemu opisowi najważniejszych zasad i reguł każdy będzie w stanie w pełni cieszyć się tym sportem, czy to na boisku, czy z trybun. Życzymy jak najwięcej sportowych emocji!